Mat fertejit leat válbmasat skuvlaálgui?
Oahppogirjjit leat nuvttá, muhto oahppi lea geatnegahtton bures váldit vára dain nu ahte sáhttá daid fas máhcahit go skuvla nohká.
Oahppit dárbbašit čállinbiergasiid. Oahppi dárbbaša unnimusat ovtta čállingirjji, liánttaid, sihkkungummi, merkentuššaid ja maid unna kalenddargirjjáža. Kalenddargirjjáš lea ee. anolaš oahppái go galgá muitit geahččalemiid ja sisabuktimiid.
Oahppi dárbbaša PC. Dáppe Sámi joatkkaskuvllas ja boazodoalloskuvllas sáhttá oahppi láigohit PC skuvllas dahje váldit mielde iežas PC. Oahppit sáhttet maid oastit dan PC maid leat láigohan skuvllas. Oahppi sáhttá máksit skuvla-PC reaidostipeanddain, maid ohcá Loatnakássas. Oahppit besset Office 365 skuvllas.
Jus oahppi ferte orrut eará sajis go ruovttus, sáhttá ohcat stipeandda Loatnakássas. Jus lea guhkit go 40 km ruovttus skuvlii dahje jus mátkkoštanáigi lea eanet go golbma diimmu, de sáhttá ohcci ohcat borteboerstipeandda.
Movt sáhtát don gii leat rávis olmmoš neavvut nuoraid joatkkaskuvlla čađa?
Go nuorat álget joatkkaskuvlii, doppe ohppiin gáibiduvvo ahte sii leat iešheanalaččat. Nuorat galget ráhkkanahttot rávis olbmo eallimii, ja de fertejit rávis olbmot ruovttus ovttasbargat ohppiin ja skuvllain. Lea hui dehálaš ahte oahppi oažžu veahki ruovttus, ii ge dušše skuvllas. Sii dárbbašit movttidahttima vuolgit skuvlii, sii dárbbašit movttidahttima leahkit sosiálan, ja sii dárbbašit neavvagiid ja čuovvoleami skuvlabargguide.
Movt ohcá joatkkaskuvlii?
Go nuorat álget joatkkaskuvlii, doppe ohppiin gáibiduvvo ahte sii leat iešheanalaččat. Nuorat galget ráhkkanahttot rávis olbmo eallimii, ja de fertejit rávis olbmot ruovttus ovttasbargat ohppiin ja skuvllain. Lea hui dehálaš ahte oahppi oažžu veahki ruovttus, ii ge dušše skuvllas. Sii dárbbašit movttidahttima vuolgit skuvlii, sii dárbbašit movttidahttima leahkit sosiálan, ja sii dárbbašit neavvagiid ja čuovvoleami skuvlabargguide.
Nuorat sáhttet bidjat ovdagihtii vástádusa vigos go son sádde ohcama, mii lea vuogas jus lehpet luomus dahje eará.
 |
| Skjermdump fra vilbli.no |
Maid sáhttet nuorat válljet?
Dá lea vástádus: Leat ollu válljenvejolašvuođat.
Oahppospesiáliseren mearkkaša ahte jus oahppi ceavzá buot fágain de oažžu oppalaš oahppogelbbolašvuođa ja sáhttá maŋŋil ohcat universitehtii dahje allaskuvlii.
Fitnofágaid oahpposuorgi addá oahppái fitnogelbbolašvuođa maŋŋil go lea ceavzán fága- dahje svennereivve. Dalle lea nuorat ožžon oahpahusa fitnodagas surggiid mielde. Nuorat sáhttet joatkit påbygg oppalaš oahppogelbbolašvuođa oažžut. Jus oahppi ceavzá visot fágaid, de sáhttá ohcat universitehtii dahje allaskuvlii.
Gávdnojit maid riikaviidosaš linjját dahje olles riikka fáladagat. Dáidda sisaváldimiidda árvvoštallojit buot oahppit ovtta dásis, vaikko gos ležžat orrume riikkas.
Sámi joatkkaskuvllas ja boazodoalloskuvllas leat dát riikkaviidosaš linjját:
Loga eanet oahpposurggiid birra dáppe.
Movt sáhtát don rávis olmmožin bearráigeahččat?
Don gii leat rávis olmmoš fertet bearráigeahččat ahte nuorat vástidit go sisaváldin lea válmmas. De ferte son gii lea ohcan mannat vigo.no ja doppe vástidit. Sisaváldit lea čielgan su. suoidnemánu 10. beaivvi. Dalle ferte ohcci vigo.no:as vástidit. Vástidanáigi bistá su. vahkku. Vuosttaš sisaváldit lea suoidnemánus ja jus nuorat leat addán mobilnummára de ožžot SMS-muittuhusa.
Jus oahppi oažžu "ja" vuosttaš sávaldahkii de vuostáiváldá saji “ja”-mearkkain. Jus oahppi oažžu fálaldaga nuppi- dahje goalmmátválljemii de sáhttá válljet ahte vuostáiváldá “ja”:ain dan botta ja leat de vuordinlisttus dassážii go nubbesisaváldin lea dahkkon. Jus oahppi vástida "nei" de oahppi ii leat šat mielde sisaváldinsystemain, mii leat buorre.
Nuppi sisaváldima maŋŋil juhká juohke skuvla guoros oahpposajiid. De sii riŋgejit ohccái jus lea guoros sadji.
Loga eanet vástádusa ja áigemeriid birra dás.